علم آموزی زنان، گامی به سوی تعالی خانواده و نسل های بشری است – خبرگزاری مجله gcorg | اخبار ایران و جهان

به گزارش خبرنگار مجله gcorg علم آموزی همزاد با خلقت انسان ضرورتی برای حفظ حیات و کسب آرامش است. علم نوری مقدس و ابزاری برای شناخت حقایق هستی است و اسلام تعلیم و تعلم را حقی برابر برای زنان و مردان می داند. هیچ تفاوتی در این زمینه بین زن و مرد وجود ندارد و هر دو موظف به کسب علم و آموزش آن به دیگران هستند. علم آموزی زنان به دلیل نقش محوری آن ها در خانواده و تربیت نسل ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است و سرمایه گذاری در این زمینه آبادانی جامعه را به دنبال دارد. در همین راستا طاهر قلی زاده در یادداشتی به این مهم پرداخته است که در ادامه می خوانیم:

تاریخ علم آموزی را می توان با تاریخ خلقت بشر یکی دانست چرا که انسان ها از ابتدا به دنبال فهمیدن و درک مسائل با اهدافی همچون حفظ حیات کسب آرامش و رسیدن به منافع بوده اند پس بی شک هر زمان که بتوان وجود انسانی را در نظر گرفت تعلیم و تعلم را نیز در کنار او می توان یافت.

علم را می توان ماهیتی مقدس دانست که بر اساس مبانی قرآنی هر کسی به آن بیشتر زینت پیدا کند به حقایق هستی بیشتر دست یافته و در مقابل خالق جهان متواضع تر خواهد شد چنانکه خداوند متعال به این حقیقت چنین اشاره می فرماید «إِنَّمَا یَخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ» و این ماهیت علم است که همچون نور اسباب برطرف شدن تاریکی و ظلمت ها را فراهم خواهد آورد.

در دنیای امروز اهمیت تعلیم و تعلّم بر هیچ کسی مخفی نیست و انسان علی رغم تنوعی که در افرادش وجود دارد به طور کلی کسب علم و دانش را جز اولویت های خود به حساب می آورد و در این مسئله بر اساس مبانی دین اسلام و عقل تفاوتی را بین زن و مرد نمی توان در نظر گرفت.

بلکه باید تعلیم و تعلّم را حق طبیعی و لازم برای انسان ها دانست که به واسطه آن علاوه بر پیشرفت های شخصی می توانند آثار مثبتی را در جامعه فراهم آورند و بر اساس روایت شریف نبوی مبنی بر «کُلُّکُم راعٍ و کُلُّکُم مَسؤولٌ عَن رَعِیَّتِه» می بایست کسب علم و یاد دادن آن به دیگران را وظیفه ای همگانی دانست که زن و مرد نسبت به آن برابر می باشند و تفاوت ظاهری افراد را صرفاً برای شناخته شدن انسان ها از یکدیگر و زیبا شدن و تکمیل تعاملات در زندگی روزمره در نظر گرفت که خداوند متعال چنین از آن یاد کرده «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَیٰ وَ جَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَ قَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ»

پس همانطور که بر اساس آیه شریفه «وَ لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَ حَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَ فَضَّلْنَاهُمْ عَلَیٰ کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلًا» و کلام شیوای علامه طباطبایی (رحمه الله) در توضیح این مطلب که می فرماید «آیۀ مورد بحث در مقام امتنان و منّت نهادن همراه با عتاب و سرزنش نسبت به نافرمانی بشر از خداوند است که این ویژگی ایجاب می کند که مقصود از آیۀ شریفه اعم از موحدان مشرکان و کافران باشد؛ چه اگر مقصود تنها انسان های خوب و مطیع بود معنای امتنان و عتاب درست درنمی آید» کرامت انسانی را متوجه تمامی انسان ها می دانیم و بحث علم آموزی که یکی از ابزار مهم در شکوفایی کرامت انسانی محسوب می شود را نیز به صورت مطلق برای انسان ها در نظر خواهیم گرفت.

چنانکه آمد در بحث تعلیم و تعلّم تفاوتی را بین زن و مرد نمی توان قائل شد و این مسئله در حدیث نبوی چنین مورد تاکید قرار گرفته است که حضرت می فرماید «طَلَبُ اَلْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَی کُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ» و این مسأله جنبه های مختلف علم را شامل شده و از عمومیتی برخوردار است که حتی مباحث فقهی که برخی با نگاه خاص به آن نگاه کرده و محدودیت هایی را نیز برایش قائل هستند هم شامل خواهد شد.

در این رابطه توجه به روایتی پر محتوا از امام صادق (علیه السلام) خالی از لطف نیست که از حضرت سوال شد آیا زن می تواند به نیابت از مردی که حج به جا نیاورده حج انجام دهد؟ که حضرت در پاسخ فرمودند اگر آن زن قبلاً حج به جا آورده باشد و مسلمان و آشنا به مسائل شرعی باشد می تواند نایب شود و سپس به این نکته مهم اشاره فرمودند «فَرُبَّ اِمْرَأَةٍ أَفْقَهُ مِنْ رَجُلٍ» و با این عبارت حضرت متذکر می شوند کم نیستند زنانی که نسبت به مسائل آگاه تر و داناتر از مردان محسوب می شوند.

فرمایش امام معصوم این حقیقت را می رساند که نه تنها در بحث علم مواردی که احتیاج به تفقّه و دقت نظر دارد نیز برای بانوان محدودیتی نخواهد داشت بلکه چه بسا بتوان آنها را در جنبه های مختلفی حتی موفق تر از مردان دانست.

بلکه می شود گفت علم آموزی زنان و ارتقا بخشی به آن از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و لازم است مورد حمایت قرار بگیرد چراکه باید مادر را اولین آموزگار انسان و مدیر خانواده و تربیت کننده نسل ها دانست. با این نگاه طبیعتاً به هر میزان که مادر از سطح آگاهی بالاتری برخوردار باشد شکوفایی و رشد بیشتری در فرهنگ و آگاهی افراد پیرامونش می توان مشاهده کرد. از همین رو افزایش علم و آگاهی در او را می شود اسباب آبادانی یک خانواده بلکه نسل ها در نظر گرفت. لذا توجه حمایت و صرف هزینه در این مورد را می توان در کنار ادای حق سرمایه گذاری پرسود و واجبی عقلی در نظر گرفت که منافع بسیاری برای زندگی انسان ها به دنبال خواهد داشت.