خانه تئاتر چگونه تشکیل شد؟/ بررسی مسیر طی شده بیست و سه ساله خانه تئاتر/ از مدیریت ۱۷ ساله تا سکان داری ۲۴ ماهه

پریسا ساسانی: وجود تشکیلات صنفی در هر حرفه‌ای یک از ضروریات و ملزومات حِرَف است و این موضوع در زمینه فعالیت‌های هنری و به دلیل نوع مشاغل تعریف شده در عرصه هنر یک اصل مهم به شمار می رود و تشکیلاتی همچون خانه سینما، خانه موسیقی و خانه تئاتر برای پاسخ گفتن به این نیاز حیاتی و حرفه‌ای هنرمندان در قالب تشکیل صنوف است.

در زمستان سال ۱۳۷۸ هیات موسس خانه تئاتر اساسنامه را تدوین کردند و ادامه فعالیت این تشکیلات صنفی را به هیات مدیره موقت واگذار کرد و آنها ۶ ماه فرصت داشتند تا اشکالات و ایرادات اساسنامه را بر طرف ساخته و پس از برگذاری مجمع عمومی فوق العاده، این اساسنامه را به تایید نهایی اعضای خانه تئاتر برساند. هیئات مدیره موقت با برگذاری این مجمع عمومی در مهرماه ۷۹ پس از تایید نهایی اساسنامه خانه تئاتر توسط اکثریت اعضای حاضر در مجمع،نخستین انتخابات هیئات مدیره خانه تئاتر را به مدت دو سال برگزید. در این انتخابات ایرج راد، آتیلا پسیانی ، اصغر همت ، دکتر محمد رضا خاکی ، بهزاد فراهانی ، بهروز غریب پور ، رویا تیموریان ، داوود فتحعلی بیگی ، دکتر فرشید ابراهیمیان و داوود آریا ،به ترتیب به عنوان هفت عضو هیئت مدیره ، دو عضو علی البدل هیئات مدیره ،بازرس و بازرس علی البدل خانه تئاتر انتخاب شدند و امور این نهاد صنفی را به آنها سپردند.این هیئات مدیره پس از انتخابات وکسب مجوز از وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی، خانه تئاتر را در اداره ثبت شرکتها به ثبت رساندند و سپس مقدمات هشت انجمن صنفی تئاتر را شامل: انجمن بازیگران ، کارگردانان ، نمایشنامه نویسان ، منتقدان ،نویسندگان ، نمایشگران عروسکی ،طراحان صحنه و لباس ، کارکنان و طراحان فنی و هنری و انجمن تئاتر خیابانی را فراهم کردند که به همت تعدادی از اعضای این انجمن ها، تاسیس و تشکیل شد.

زمان تاسیس خانه تئاتر ایرج راد به عنوان مدیرعامل این نهاد صنفی معرفی می شود و به مدت ۱۷ سال از ۱۳۷۹ تا ۱۳۹۶ در این سمت مشغول بوده است و پس از آن در هیات مدیره خانه تئاتر مشغول به فعالیت است. اما این بازیگر کهنه‌کار ادامه اداره خانه تئاتر را به اصغر همت می‌سپارد و او هم به مدت یکسال تا پایان سال ۱۳۹۷ به عنوان مدیرعامل خانه تئاتر فعالیت می کند و در ادامه این مسیر، تغییر مدیریت عاملی خانه تئاتر به سرعت پیش می رود و پس از همت، شهرام گیل‌آبادی به عنوان مدیرعامل فعالیت خود را آغاز می کند اما عمر فعالیت او تنها ۳ سال طول ‌کشید و پس از اختلاف با هیات مدیره و البته بدنه انجمن‌ها در سال ۱۴۰۰ استعفای خود را اعلام کرد و تا انتخاب مدیرعامل دیگر که حدود یکسال به طول ‌انجامد این نهاد صنفی به صورت هیات مدیره‌ای اداره شد.

تا اینکه در سال  ۱۴۰۱ مقصود نعیمی ذاکر به عنوان مدیرعامل جدید معرفی شد اما عمر این مدیریت هم زیاد طول نکشد و نعیمی دلیل استعفای خود را رویه کاری هیات مدیره خانه تئاتر و مشکلاتی که برای پیش بردن برنامه‌های خود داشته؛ عنوان کرد و پس از آن محمد بهرامی که جامعه هنری او را به عنوان مدیر روابط عمومی مجموعه تئاتر شهر و خانه تئاتر می شناخت؛ اینبار در خانه تئاتر به عنوان سرپرست این نهاد صنفی حکم گرفت.

و نکته قابل تامل اینکه تغییر و تحولات به اشخاص محدود نشد زیرا عمارت خانه تئاتر واقع در خیابان سمیه فعالیت ندارد و تمام فعالیت‌های این مجموعه صنفی به ساختمان قبلی واقع در خیابان برادران مظفر (صبای جنوبی) منتقل شده است.

البته به گفته ایرج راد در اساسنامه خانه تئاتر تشکیل ۱۱ صنف پیش بینی شده است که اکثر این صنوف با تدوین اساسنامه و تشکیل مجمع عمومی و انتخاب هیأت مدیره کار خود را آغاز کردند و بر اساس این پیش بینی ها قرار بود انجمن تئاتر سنتی ، انجمن تئاترهای آزاد و انجمن مدرسان و پژوهشگران تئاتر تشکیل و تأسیس شود.هر چند که تشکیلات انجمن مدرسان و پژوهشگران طی چند بار گرد همایی عده ای از مدرسان و پژوهشگران متاسفانه هنوز به دلایلی چند به سرانجامی نرسیده است ،اما اساسنامه خانه تئاتر در ۳ فصل شامل ۳۷ ماده و ۹ تبصره با حضور اعضای حاضر قرائت شد و به تصویب رسید.به گفته رئیس سابق هیأت مدیره خانه تئاتر اساسنامه بعد از دقت نظرها و تغییرات صورت گرفته از طریق وزارت ارشاد تصویب شده است و بر اساس اهداف اساسنامه که در ۱۶ بند تنظیم شده ، خانه تئاتر موظف است از حقوق صنفی – اجتماعی و مادی معنوی اعضای خود و امنیت شغلی حرفه ای پشتیبانی و دفاع کند . همچنین تلاش برای فراهم آوردن امکانات رفاهی اعضاء از طریق راهنمایی- مشاوره – کمک به تشکیل صندوق تعاون و شرکت تعاونی و نیز در ارتباط با بیمه کلی اعضاء و تامین اجتماعی از دیگر اهداف این موسسه به شمار می‌رود.

خانه تئاتر ۱۷ انجمن و در مجموع ۳۶۰۰ هنرمند تئاتر در این نهاد صنفی عضو هستند و طبق اساسانامه خانه تئاتر، هیات مدیره این نهاد صنفی شامل، ایرج راد به عنوان رئیس هیات مدیره خانه تئاتر و مریم کاظمی، هما جدی‌کار دبیر هیات مدیره، اصغر همت، مجید قناد و محمد بهرامی (با حفظ سمت سرپرست خانه تئاتر) به عنوان اعضای هیات مدیره و مهدی قلعه بازرس این نهاد صنفی هستند.

لازم به توضیح است، خبرگزاری مجله gcorg، در قالب گزارش و گفتگو عملکرد بیست و اندی ساله خانه تئاتر را مورد بحث و بررسی قرار دهد و بر اساس اصول حرفه‌ای هریک از اعضای خانه تئاتر و هیات مدیره  می توانند در این مورد بحث و گفتگو کند.

۲۴۳۵۷