قانون جدید هزینه دادرسی مهریه

هزینه دادرسی مهریه بر اساس قانون جدید و تعرفه های سال 1404، شامل مبالغی است که زوجه برای مطالبه مهریه خود، چه از طریق اجرای ثبت و چه از طریق دادگاه، باید پرداخت کند. این هزینه ها که به دقت و بر اساس ارزش روز مهریه محاسبه می شوند، نقش مهمی در روند پیگیری حقوق مالی زن دارند و آگاهی از جزئیات آن ها برای هر دو طرف دعوا ضروری است. با تغییرات اخیر، مسیر مطالبه مهریه ابتدا از اداره ثبت آغاز شده و سپس در صورت عدم موفقیت، به دادگاه ارجاع داده می شود که هر مرحله هزینه های خاص خود را به همراه دارد.

مهریه به عنوان یک حق مالی مهم و قانونی برای زن، همواره در نظام حقوقی ایران جایگاه ویژه ای داشته است. اما مطالبه و وصول آن، خصوصاً با توجه به پیچیدگی های قانونی و مالی، می تواند چالش برانگیز باشد. با تصویب قانون جدید و به روزرسانی تعرفه های قضایی، آگاهی از تمامی جنبه های هزینه بر این فرآیند، از جمله هزینه دادرسی، هزینه اجرا، و حتی هزینه های مربوط به وکیل و ثبت، برای افراد درگیر با پرونده های مهریه حیاتی است.

در این مقاله به تمامی جوانب قانون جدید هزینه دادرسی مهریه خواهیم پرداخت. ابتدا به تعریف مفاهیم بنیادی مربوط به هزینه دادرسی می پردازیم و سپس مسیرهای قانونی مطالبه مهریه، یعنی از طریق اجرای ثبت و دادگاه را به تفصیل شرح می دهیم. همچنین، نحوه محاسبه دقیق این هزینه ها در سال 1404، شرایط معافیت از پرداخت (اعسار)، و سایر هزینه های جانبی و نکات حقوقی تکمیلی مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا مخاطبان با دیدی جامع و کامل، برای مطالبه یا پرداخت مهریه خود اقدام کنند.

هزینه دادرسی مهریه چیست؟

هزینه دادرسی به مبالغی اطلاق می شود که برای بررسی و رسیدگی به یک دعوای حقوقی در مراجع قضایی دریافت می گردد. این هزینه، بخشی جدایی ناپذیر از فرآیند قضایی است و بدون پرداخت آن، عموماً به درخواست خواهان رسیدگی نمی شود. در دعوای مطالبه مهریه نیز، زوجه به عنوان خواهان، موظف به پرداخت این هزینه است تا پرونده او در مراجع قانونی به جریان افتد.

تفکیک هزینه دادرسی از هزینه اجرا (نیم عشر) از اهمیت بالایی برخوردار است. هزینه دادرسی، در ابتدای فرآیند و هنگام تقدیم دادخواست به دادگاه پرداخت می شود و مربوط به مراحل رسیدگی و صدور رأی است. اما هزینه اجرا یا نیم عشر دولتی، مبلغی است که پس از صدور حکم و در مرحله اجرای آن (چه از طریق اجرای ثبت و چه اجرای احکام دادگستری) از محکوم علیه (زوج) اخذ می گردد. در شرایطی که زوجه در دعوای مطالبه مهریه پیروز شود و حکم به نفع او صادر گردد، این حق را دارد که هزینه های دادرسی پرداخت شده توسط خود را نیز تحت عنوان خسارات دادرسی، از زوج مطالبه کند.

هزینه دادرسی مهریه در اصل بر عهده خواهان است؛ اما قانون این امکان را فراهم کرده تا در صورت موفقیت در دعوا، خواهان بتواند این مبلغ را از محکوم علیه دریافت نماید. نوع مهریه (سکه، طلا، وجه نقد، ملک و غیره) در تعیین اصل وجوب هزینه دادرسی تفاوتی ایجاد نمی کند، بلکه تمامی انواع مهریه باید برای محاسبه دقیق هزینه ها، به وجه رایج کشور (ریال) تبدیل و ارزش گذاری شوند.

قانون جدید مهریه: مسیرهای مطالبه و تغییرات اصلی

قانون گذار با هدف تسهیل و تسریع در فرآیند مطالبه مهریه و کاهش حجم پرونده ها در دادگاه ها، تغییراتی را در روند آن اعمال کرده است. بند ب ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه، یکی از مهم ترین تغییرات در این زمینه است که الزام به مراجعه اولیه به اداره ثبت اسناد و املاک را برای مهریه هایی که دارای سند رسمی لازم الاجرا هستند، مقرر می دارد.

این تغییر بدان معناست که دیگر زوجه نمی تواند بلافاصله برای مطالبه مهریه خود به دادگاه مراجعه کند، مگر در شرایط خاص یا پس از عدم موفقیت در مرحله اجرایی ثبت. این امر، مسیر مطالبه مهریه را به دو روش اصلی تقسیم می کند که هر کدام فرآیند و هزینه های مخصوص به خود را دارند.

مسیر اول: مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت

اجرای مهریه از طریق اداره ثبت، به دلیل سرعت بیشتر و مراحل ساده تر نسبت به مسیر قضایی، در اولویت قرار گرفته است. این مسیر برای مهریه هایی کاربرد دارد که در سند رسمی ازدواج قید شده اند و به عنوان اسناد لازم الاجرا شناخته می شوند.

مراحل گام به گام اجرای ثبت

1. مراجعه به دفترخانه ثبت ازدواج: زوجه یا وکیل قانونی او، با در دست داشتن اصل عقدنامه، شناسنامه و کارت ملی، به دفترخانه ای که سند ازدواج در آن تنظیم شده، مراجعه می کند.
2. درخواست صدور اجراییه: در دفترخانه، درخواست صدور اجراییه برای کل یا بخشی از مهریه از سردفتر خواسته می شود. سردفتر پس از بررسی مدارک، اجراییه را صادر و امضا می کند.
3. ارسال اجراییه به اداره ثبت: سردفتر، اجراییه صادر شده را به همراه سایر اسناد و مدارک مربوطه به اداره ثبت محل ارسال می کند تا پرونده اجرایی تشکیل شود.
4. ابلاغ اجراییه به زوج: اداره ثبت، اجراییه را از طریق پست سفارشی به آخرین آدرس ثبت شده از زوج، ابلاغ می کند. پس از ابلاغ، زوج ۱۰ روز فرصت دارد تا مهریه را پرداخت کند یا ترتیبی برای پرداخت آن بدهد.

هزینه های مربوط به اجرای ثبت

هزینه اصلی در مرحله اجرای ثبت، نیم عشر دولتی است که معادل 5% (یک بیستم) کل مبلغ مهریه می باشد. این مبلغ در صورت وصول مهریه، از زوج دریافت می شود. قانون گذار شرایطی را برای معافیت یا عدم اخذ این مبلغ از زوجه در نظر گرفته است:

• در صورتی که زوجه از ادامه عملیات اجرایی انصراف دهد.
• اگر زوجه مهریه را ببخشد.
• اگر قبل از وصول مهریه، با زوج مصالحه کند.

اگر زن از طریق اجرای ثبت موفق به وصول مهریه خود شود، می تواند هزینه هایی که برای این فرآیند متحمل شده، مانند حق الوکاله وکیل (طبق تعرفه)، هزینه کارشناسی برای ارزش گذاری اموال، و هزینه انتشار آگهی (در صورت نیاز) را نیز از زوج مطالبه و دریافت نماید. این هزینه ها پس از فروش مال یا وصول طلب، از محل اموال زوج اخذ خواهد شد.

بر اساس بند ب ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه، مطالبه مهریه دارای سند رسمی ابتدا باید از طریق اداره ثبت اسناد و املاک پیگیری شود.

نحوه توقیف اموال توسط اجرای ثبت

اگر زوج پس از ابلاغ اجراییه و گذشت مهلت قانونی (۱۰ روز)، مهریه را پرداخت نکند یا ترتیبی برای آن ندهد، زوجه می تواند درخواست توقیف اموال او را از اداره ثبت مطالبه کند. اجرای ثبت با استعلام از مراجع مربوطه، نسبت به شناسایی و توقیف اموال زوج اقدام می نماید. این اموال می تواند شامل حساب های بانکی، ملک، خودرو، سهام و سایر دارایی ها باشد، البته به غیر از مستثنیات دین. مستثنیات دین، اموالی هستند که برای تأمین حداقل معیشت زوج ضروری اند و قابل توقیف نیستند. مثال هایی از مستثنیات دین عبارتند از:

• مسکن مورد نیاز و متناسب با شأن محکوم علیه و افراد تحت تکفل او.
• اثاثیه مورد نیاز زندگی.
• ابزار و وسایل کار.
• و مبلغی از حقوق ماهیانه برای تأمین معیشت.

عدم موفقیت در اجرای ثبت

چنانچه اداره ثبت نتواند ظرف مدت دو ماه از تقاضای اجراییه، نسبت به شناسایی و توقیف اموال زوج اقدام کند، یا ظرف مدت شش ماه نتواند مفاد سند را اجرا نماید، زوجه می تواند با انصراف از ادامه فرآیند در ثبت، از اداره ثبت گواهی عدم موفقیت دریافت کرده و با در دست داشتن این گواهی به دادگاه خانواده مراجعه کند.

مسیر دوم: مطالبه مهریه از طریق دادگاه خانواده

مراجعه به دادگاه برای مطالبه مهریه، معمولاً پس از دریافت گواهی عدم موفقیت از اجرای ثبت یا در مواردی که مهریه دارای سند رسمی نباشد (مانند مهریه های عندالاستطاعه که نیاز به اثبات استطاعت زوج دارد)، امکان پذیر است. این مسیر شامل مراحل قضایی پیچیده تری است.

صلاحیت مرجع قضایی

بر اساس مبلغ مهریه، مرجع صالح برای رسیدگی به دادخواست متفاوت است:

• شورای حل اختلاف: صلاحیت رسیدگی به دعاوی مطالبه مهریه تا سقف ۲۰ میلیون تومان را دارد.
• دادگاه خانواده: برای مطالبه مهریه های با مبلغ بیش از ۲۰ میلیون تومان، دادگاه خانواده صالح به رسیدگی است.

مدارک مورد نیاز

برای تقدیم دادخواست مهریه به دادگاه، مدارک زیر لازم است:

• گواهی عدم وصول از اجرای ثبت (در صورت مراجعه قبلی به ثبت).
• اصل عقدنامه (یا رونوشت برابر اصل شده آن).
• اصل شناسنامه و کارت ملی زوجه.
• فرم تکمیل شده دادخواست مطالبه مهریه.

امکان تامین خواسته (توقیف اموال) در دادگاه

زوجه می تواند همزمان با تقدیم دادخواست مطالبه مهریه یا حتی پیش از آن (با ارائه دادخواست جداگانه)، درخواست تأمین خواسته را به دادگاه ارائه دهد. هدف از تأمین خواسته، جلوگیری از نقل و انتقال احتمالی اموال توسط زوج است تا در صورت صدور حکم نهایی به نفع زوجه، اموال کافی برای اجرای حکم وجود داشته باشد. لازم به ذکر است که در صورت صدور قرار تأمین خواسته قبل از دادخواست اصلی، زوجه موظف است ظرف مدت ۲۰ روز از تاریخ صدور قرار، دادخواست اصلی مطالبه مهریه را تقدیم کند، در غیر این صورت قرار تأمین خواسته منتفی خواهد شد.

نحوه محاسبه دقیق هزینه های دادرسی مهریه در سال 1404

یکی از مهم ترین دغدغه های زوجه و زوج، اطلاع از مبلغ دقیق هزینه های دادرسی است. این هزینه ها بر اساس نرخ روز مهریه و تعرفه های مصوب قوه قضائیه محاسبه می شوند.

نحوه ارزش گذاری مهریه

همانطور که قبلاً اشاره شد، برای محاسبه هزینه دادرسی، هر نوع مهریه ای (اعم از سکه، طلا، ارز، ملک یا سایر اموال) باید به وجه رایج کشور (ریال) تبدیل و ارزش گذاری شود. این ارزش گذاری بر اساس نرخ رسمی اعلام شده توسط بانک مرکزی در زمان تقدیم دادخواست صورت می گیرد. به عنوان مثال، اگر مهریه ۱۰۰ سکه بهار آزادی باشد، قیمت روز هر سکه در تاریخ دادخواست مبنای محاسبه قرار می گیرد.

جدول تعرفه های هزینه دادرسی در مراحل مختلف قضایی در سال 1404

هزینه های دادرسی بر اساس مرحله رسیدگی و مبلغ خواسته، به شرح زیر است:

مرحله قضایی	مبلغ خواسته	درصد هزینه دادرسی
مرحله بدوی	تا سقف 200 میلیون ریال (20 میلیون تومان)	2.5% از بهای خواسته
مرحله بدوی	مازاد بر 200 میلیون ریال (بیش از 20 میلیون تومان)	3.5% از بهای خواسته
مرحله واخواهی و تجدیدنظر	کل بهای خواسته	4.5% از بهای خواسته
مرحله فرجام خواهی، اعاده دادرسی و اعتراض ثالث	کل بهای محکوم به (فقط مهریه وجه نقد)	5.5% از بهای محکوم به

علاوه بر درصدهای فوق، هزینه ثابت هر برگ دادخواست در سال 1404، معمولاً ۲ هزار تومان است که به تعداد برگه های دادخواست اضافه می شود.

مثال های کاربردی برای محاسبه هزینه دادرسی مهریه

برای درک بهتر نحوه محاسبه، به چند مثال توجه کنید:

1. مثال اول: اگر مهریه ۲۰ میلیون تومان (200,000,000 ریال) باشد و دعوا در مرحله بدوی مطرح شود، هزینه دادرسی معادل ۲.۵% از این مبلغ خواهد بود. (۲.۵% × ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۵۰۰,۰۰۰ تومان)
2. مثال دوم: اگر مهریه ۱۰۰ میلیون تومان (1,000,000,000 ریال) باشد و دعوا در مرحله بدوی باشد، ابتدا ۲.۵% برای ۲۰ میلیون تومان اول و سپس ۳.۵% برای ۸۰ میلیون تومان باقیمانده محاسبه می شود. (۵۰۰,۰۰۰ + (۳.۵% × ۸۰,۰۰۰,۰۰۰) = ۵۰۰,۰۰۰ + ۲,۸۰۰,۰۰۰ = ۳,۳۰۰,۰۰۰ تومان)
3. مثال سوم: اگر مهریه ۵۰ میلیون تومان باشد و حکم در مرحله بدوی صادر شده و زوج به آن اعتراض و تجدیدنظرخواهی کند، هزینه مرحله تجدیدنظر ۴.۵% از ۵۰ میلیون تومان خواهد بود. (۴.۵% × ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۲,۲۵۰,۰۰۰ تومان)

این مثال ها نشان می دهد که مبلغ مهریه و مرحله قضایی، تأثیر مستقیمی بر میزان هزینه دادرسی دارند.

معافیت از پرداخت هزینه دادرسی مهریه (دادخواست اعسار)

یکی از چالش های اصلی برای خواهان ها، خصوصاً زوجه، توانایی مالی برای پرداخت هزینه های دادرسی است. قانون گذار برای حل این مشکل، امکان ارائه دادخواست اعسار از هزینه دادرسی را فراهم کرده است.

مفهوم اعسار از هزینه دادرسی

اعسار از هزینه دادرسی به معنای ناتوانی مالی خواهان در پرداخت هزینه های قانونی مربوط به دعوا است. در این صورت، خواهان می تواند از دادگاه درخواست کند که به طور موقت یا دائم از پرداخت این هزینه ها معاف شود یا پرداخت آن به زمان دیگری موکول گردد. این امکان، دسترسی به عدالت را برای افرادی که تمکن مالی کافی ندارند، تضمین می کند.

شرایط و مدارک لازم برای ارائه دادخواست اعسار

برای ارائه دادخواست اعسار، خواهان باید مدارک و مستنداتی را برای اثبات ناتوانی مالی خود به دادگاه ارائه دهد:

• معرفی دو شاهد معتبر: دو نفر شاهد که از وضعیت مالی خواهان آگاه باشند، باید شهادت دهند که وی قادر به پرداخت هزینه های دادرسی نیست. مشخصات کامل و آدرس شهود باید در دادخواست ذکر شود.
• مستندات مالی: ارائه هرگونه سند مالی که نشان دهنده عدم تمکن است، مانند فیش حقوقی با کسورات بالا، صورتحساب بانکی با موجودی ناچیز، اسناد بدهی و اقساط معوقه، اجاره نامه (در صورت مستأجر بودن) و …
• زمان ارائه دادخواست: دادخواست اعسار می تواند همزمان با دادخواست اصلی مطالبه مهریه یا به صورت جداگانه و پس از آن تقدیم شود.

تنظیم دقیق و مستدل دادخواست اعسار از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ زیرا پذیرش آن به معنای معافیت از پرداخت هزینه های دادرسی و ادامه روند پرونده خواهد بود.

آثار پذیرش دادخواست اعسار

در صورت پذیرش دادخواست اعسار از هزینه دادرسی، خواهان از نتایج زیر بهره مند خواهد شد:

• معافیت موقت یا دائم از پرداخت هزینه ها: بسته به تشخیص دادگاه، خواهان می تواند از پرداخت کامل یا جزئی هزینه های دادرسی معاف شود.
• امکان تقسیط مهریه برای زوج معسر: در شرایطی که زوج (مرد) دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را ارائه دهد و مورد پذیرش قرار گیرد، دادگاه می تواند مهریه را به صورت اقساطی تعیین کند که متناسب با توان مالی او باشد.

ماده 5 قانون حمایت از خانواده

ماده ۵ قانون حمایت از خانواده به طور صریح به این موضوع پرداخته است: «در صورت عدم تمکن مالی هر یک از اصحاب دعوی، دادگاه می تواند پس از احراز مراتب و با توجه به اوضاع و احوال، وی را از پرداخت هزینه دادرسی، حق الزحمه کارشناسی، حق الزحمه داوری و سایر هزینه ها معاف یا پرداخت آن ها را به زمان اجرای حکم موکول کند.» این ماده، ابزار قانونی مهمی برای حمایت از افراد کم بضاعت در فرآیندهای قضایی است.

معافیت دائمی از پرداخت هزینه دادرسی

برخی افراد به موجب قانون، به طور دائم از پرداخت هزینه های دادرسی معاف هستند. این افراد شامل کسانی می شوند که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور قرار دارند. برای این اشخاص، نیازی به ارائه دادخواست اعسار نیست و معافیت آن ها دائمی خواهد بود.

نحوه محاسبه هزینه ها پس از وصول مهریه در صورت اعسار

اگر دادخواست اعسار زوجه پذیرفته شود و او از پرداخت هزینه دادرسی معاف گردد، اما در نهایت حکم به نفع او صادر شده و مهریه را از زوج دریافت کند، دادگاه هزینه های دادرسی را از همان مهریه وصول شده، بر اساس نرخ روز مهریه (مثلاً سکه) کسر خواهد کرد. این مکانیسم تضمین می کند که دولت از حق خود در دریافت هزینه های دادرسی محروم نماند.

هزینه های جانبی و نکات حقوقی تکمیلی در مطالبه مهریه

علاوه بر هزینه های اصلی دادرسی و اجرا، مطالبه مهریه ممکن است شامل هزینه های جانبی دیگری نیز باشد که آگاهی از آن ها برای برنامه ریزی مالی و حقوقی ضروری است.

هزینه تنظیم دادخواست توسط وکیل متخصص

هرچند قانون اجازه می دهد افراد شخصاً دادخواست خود را تنظیم کنند، اما سپردن این کار به یک وکیل متخصص مزایای قابل توجهی دارد. وکیل با تسلط بر آخرین قوانین و رویه های قضایی، دادخواست را به گونه ای تنظیم می کند که احتمال رد آن به دلیل نقص شکلی یا ماهوی به حداقل برسد و شانس موفقیت پرونده افزایش یابد. هزینه تنظیم دادخواست توسط وکیل می تواند متغیر باشد، اما در سال 1404 به عنوان مثال ممکن است حدود ۵۰۰,۰۰۰ تومان در نظر گرفته شود. مزایای استفاده از وکیل شامل موارد زیر است:

• کاهش خطا و اطمینان از صحت نگارش حقوقی.
• افزایش شانس موفقیت پرونده.
• دریافت مشاوره تخصصی در تمامی مراحل.
• صرفه جویی در زمان و جلوگیری از اطاله دادرسی.

حق الوکاله وکیل برای کل پرونده مهریه، معمولاً بر اساس توافق طرفین و تعرفه مصوب کانون وکلای دادگستری تعیین می شود که می تواند به صورت درصدی از مبلغ مهریه یا مبلغ ثابت باشد.

هزینه ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

تقدیم دادخواست به مراجع قضایی، امروزه عمدتاً از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی صورت می گیرد. این دفاتر برای ثبت دادخواست، هزینه ای را از خواهان دریافت می کنند. در سال 1404، این هزینه حدود ۶۳,۰۰۰ تومان می باشد. نکته مهم این است که در صورت ارائه دادخواست اعسار از هزینه دادرسی و پذیرش آن، امکان دارد زوجه تا ۳۰% تخفیف در پرداخت این هزینه دریافت کند.

هزینه دادخواست تعدیل اقساط مهریه (برای زوج)

زوجی که محکوم به پرداخت مهریه شده و از پرداخت آن به صورت یکجا ناتوان است، می تواند دادخواست تعدیل اقساط مهریه را تقدیم کند. این دادخواست اغلب توسط وکیل تنظیم می شود و هزینه ای مشابه تنظیم دادخواست اصلی دارد (مثلاً ۵۰۰,۰۰۰ تومان توسط وکیل). شرایط اصلی برای تعدیل اقساط شامل:

• این امکان فقط برای مهریه عندالاستطاعه (در صورت اثبات عدم توانایی) و یا برای تقسیط مهریه عندالمطالبه است.
• ارائه مدارک مالی جدید که نشان دهنده تغییر وضعیت مالی زوج و عدم توانایی او برای پرداخت اقساط قبلی باشد، ضروری است.

مدت زمان تقریبی آماده سازی و رسیدگی به دادخواست

مدت زمان لازم برای آماده سازی دادخواست توسط وکیل، بسته به پیچیدگی پرونده و کامل بودن مدارک، معمولاً بین ۱ تا ۵ روز کاری متغیر است. اما زمان رسیدگی به پرونده در مراجع قضایی، به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله حجم کاری دادگاه، نیاز به کارشناسی، حضور شهود و … این فرآیند می تواند از چند ماه تا حتی بیش از یک سال به طول بیانجامد.

اشتباهات رایج در پرونده های مهریه که منجر به اطاله دادرسی یا رد دادخواست می شود

برخی از اشتباهات رایج که ممکن است منجر به طولانی شدن فرآیند دادرسی یا حتی رد شدن دادخواست شوند، عبارتند از:

• عدم مراجعه به اجرای ثبت پیش از مراجعه به دادگاه در مهریه های دارای سند رسمی.
• عدم ارائه مدارک کامل و کافی (مانند اصل عقدنامه).
• نقص در تنظیم دادخواست و عدم رعایت اصول نگارش حقوقی.
• عدم توانایی در اثبات اعسار (برای معافیت از هزینه دادرسی).
• عدم شناسایی و معرفی اموال زوج برای توقیف.

پرداخت هزینه دادرسی در مرحله اجرای مهریه از طریق دادگاه، الزامی است و این مبلغ باید در زمان ثبت دادخواست واریز شود. با این حال، عدم توانایی مالی زن در پرداخت این هزینه، مانع رسیدگی به درخواست او نخواهد شد و قانون امکان ارائه دادخواست اعسار را فراهم کرده است.

سوالات متداول در مورد قانون جدید هزینه دادرسی مهریه

آیا نوع مهریه (نقد، سکه، ملک) در مبلغ هزینه دادرسی تفاوتی ایجاد می کند؟

خیر، نوع مهریه (نقدی، سکه، ملک یا سایر اموال) در اصل مبلغ هزینه دادرسی تفاوتی ایجاد نمی کند. تمامی انواع مهریه برای محاسبه هزینه دادرسی باید به وجه رایج ریال تبدیل و بر اساس نرخ رسمی بانک مرکزی در زمان تقدیم دادخواست، ارزش گذاری شوند. درصدهای تعیین شده برای هزینه دادرسی، از این ارزش ریالی محاسبه می گردند.

مهلت قانونی برای اعتراض به رای دادگاه چقدر است؟

مهلت قانونی برای اعتراض به آرای دادگاه (تجدیدنظرخواهی یا واخواهی)، معمولاً ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رأی است. این مهلت برای افراد مقیم ایران است و برای افراد مقیم خارج از کشور، این مهلت دو ماه در نظر گرفته شده است. پس از گذشت این مهلت، رأی قطعی شده و قابل اعتراض در این مرحله نخواهد بود.

در صورت صلح یا بخشش مهریه پس از شروع دعوا، هزینه های پرداخت شده چگونه است؟

اگر زوجه پس از شروع دعوای مطالبه مهریه، تصمیم به صلح یا بخشش مهریه بگیرد، هزینه های دادرسی که قبلاً پرداخت کرده است، به او مسترد نخواهد شد. اما در خصوص نیم عشر دولتی که در مرحله اجرای ثبت اخذ می شود، اگر زن از ادامه عملیات اجرایی انصراف دهد یا با زوج مصالحه کند، این نیم عشر از او گرفته نمی شود یا در صورت پرداخت، قابل برگشت خواهد بود.

آیا امکان رجوع از دادخواست مهریه وجود دارد؟

بله، خواهان (زوجه) می تواند قبل از صدور حکم قطعی، از دادخواست مطالبه مهریه خود رجوع کند. این رجوع ممکن است به صورت کلی (استرداد دادخواست) یا جزئی (کاهش میزان خواسته) باشد. در صورت استرداد دادخواست، پرونده مختومه می شود، اما امکان طرح مجدد آن در آینده وجود دارد، با این تفاوت که هزینه های دادرسی قبلی قابل برگشت نیست.

چه زمانی باید برای تامین خواسته اقدام کرد؟

برای تأمین خواسته (توقیف اموال زوج)، زوجه می تواند همزمان با تقدیم دادخواست اصلی مطالبه مهریه یا حتی پیش از آن (با تقدیم دادخواست جداگانه تأمین خواسته) اقدام کند. اقدام زودتر برای تأمین خواسته می تواند از نقل و انتقال اموال توسط زوج جلوگیری کرده و شانس وصول مهریه را افزایش دهد. در صورت تقدیم دادخواست تأمین خواسته قبل از دعوای اصلی، زوجه ۲۰ روز مهلت دارد تا دادخواست مهریه را تقدیم کند.

نتیجه گیری

آگاهی از قانون جدید هزینه دادرسی مهریه و تمامی جزئیات مربوط به آن، از جمله مسیرهای مطالبه، نحوه محاسبه هزینه ها، و شرایط معافیت از پرداخت، برای تمامی افرادی که با مسائل مهریه درگیر هستند، ضروری است. تغییرات اخیر در قانون، به خصوص الزام به مراجعه اولیه به اجرای ثبت برای اسناد لازم الاجرا، روند مطالبه را دچار تحول کرده و شناخت دقیق این مراحل می تواند از سردرگمی ها و چالش های حقوقی بکاهد.

پرونده های حقوقی خانواده، به دلیل جنبه های عاطفی و مالی پیچیدگی های خاص خود را دارند. لذا، توصیه می شود برای پیشبرد صحیح و کارآمد پرونده های مهریه، از مشاوره و راهنمایی یک وکیل متخصص در امور خانواده بهره مند شوید. وکیل با اشراف کامل به قوانین و رویه های قضایی، می تواند شما را در انتخاب بهترین مسیر، محاسبه دقیق هزینه ها، و ارائه مستندات لازم یاری رساند و از بروز اشتباهات احتمالی جلوگیری کند. این آگاهی و پشتیبانی حقوقی، در نهایت به احقاق هرچه سریع تر و مؤثرتر حقوق شما کمک خواهد کرد.